Programma Historisch Café 8 april 2015
20.00 uur – Werk aan de rafelranden van de maatschappij. De Amsterdamse GG&GD in de twintigste eeuw
Sociale problematiek kent vele verschij
ningsvormen. Van ‘krankzinnigen’ en jongeren met gedragsproblemen tot overlastgevende drugsverslaafden, de twintigste-eeuwse geschiedenis van Amsterdam toont ons een breed scala aan ‘lastige burgers’ die op enig moment een maatschappelijk probleem zijn gaan vormen. Vanaf 1916 was het in Amsterdam vooral de Gemeentelijke Geneeskundige Gezondheidsdienst (GG&GD, tegenwoordig GGD) die zich met deze groepen ging bezighouden. Hulpverlening en overlastbestrijding gingen daarbij steeds hand in hand.
We spreken vanavond met Gemma Blok. In haar recent verschenen boek, Achter de voordeur. Sociale psychiatrie vanuit de GGD Amsterdam in de twintigste eeuw, schetst ze een beeld van de geschiedenis van deze Amsterdamse gezondheidsdienst. Aan de hand van drie sleutelmomenten laat ze zien hoe de rol van de dienst binnen de hoofdstedelijke geestelijke gezondheidszorg zich steeds verder uitbreidde, al naar gelang nieuwe problemen de kop opstaken. De GG&GD vormt hiermee een belangrijke rode lijn in de omgang van twintigste-eeuws Amsterdam met de vele groepen ‘maatschappelijk onaangepasten’ die de stad in deze periode rijk is geweest.
Gemma Blok (1970) is universitair docent moderne Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Haar interesse gaat uit naar de geschiedenis van de psychiatrie en verslavingszorg.
Interviewer: Frans Camphuijsen
20.40 – Tante Des. Column en karikatuur van Gijs Sevenhuijsen
Over Steenwijkse liefdes, zaalsporten en Suriname. De column en karikatuur zijn hier te vinden…
20.45 – Pauze
21.00 uur – Een Surinaamse tragedie. Interview met Pepijn Reeser over zijn biografie van Desi Bouterse en de recente Surinaamse geschiedenis
Het is dit jaar de veertigste verjaardag van de onafhankelijkheid van Suriname en het lijkt dan ook op zijn plaats om de meest roemruchte, om niet te zeggen beruchte, Surinamer van de afgelopen decennia tegen de meetlat te leggen: Desi Bouterse. Ondanks het feit dat Bouterse regelmatig fulmineert tegen het voormalige moederland, liggen een deel van zijn ‘roots’ hier. Hij is grotendeels opgeleid in het Nederland van de late jaren zestig, vroege jaren zeventig en raakte daardoor vertrouwd met de typische overlegcultuur en manieren. In Steenwijk en omgeving stond deze populaire sportinstructeur destijds bekend als ‘Ome Desi’.
Of speelde hij een rol? Suriname en de wereld leerde Bouterse sindsdien kennen als bevelhebber, revolutionair, dictator, vaderfiguur, politicus, staatsman en verdachte. Het maakte Bouterse tot een ongrijpbare figuur. Het verklaart wellicht ook de blijvende fascinatie van een groot deel van de Surinamers voor een leider die in de ogen van veel Nederlanders toch vooral een vrij rondlopende crimineel is. Bekijken wij Suriname en haar president teveel vanuit een Nederlandse blik of wordt het tijd voor een herziening? Het Historisch Café gaat met Pepijn Reeser in gesprek over de achtergrond en opkomst van Desi Bouterse. Wij zullen zijn wedervaren volgen en de belofte die Suriname had kunnen zijn.
Pepijn Reeser (1984) is politiek historicus en was tussen 2009 en 2011 verbonden aan het Nationaal Historisch Museum als conservator. Hij publiceerde in 2012 Verzamelaars en volksopvoeders. Geschiedenis van de Surinaamse musea en afgelopen maand Desi Bouterse. Een Surinaamse tragedie.
Gespreksleider: Simon van der Sleen