Programma Historisch Café 12 januari 2011
20.00 – De lange nagels van de keizer – Interview met Barend ter Haar
China. Het nieuwe ‘land van de onbegrensde mogelijkheden’, waar ‘the sky the limit’ is? Of de boeman van de 21e eeuw, de sinistere vrind van foute regimes? Wordt China onstuitbaar een democratie, waar honderd bloemen bloeien, of blijft het een autoritair geleide ‘Volksrepubliek’? De krant staat vol over China, maar wat weten we eigenlijk van het lange verleden van deze trotse beschaving, die zich in de 20e eeuw heeft heruitgevonden? Het keizerlijk verleden van China is in Nederland voornamelijk bekend via uitzonderlijke gevallen als de megalomane graftomben- en murenbouwende Eerste Keizer, krengige keizerinnen met lange nagels en Bertolucci’s zielige speelbal van de geschiedenis, de Laatste Keizer.
Sinoloog Barend ter Haar voorziet met Het Hemels Mandaat. De geschiedenis van het Chinese keizerrijk, de eerste diepgaande synthese van deze geschiedenis in het Nederlands, in de Nederlandse leemte aan kennis over de voorgeschiedenis van de nieuwe wereldmacht. Reiken de lange nagels van de keizers nog tot in het heden, of hebben Mao en hyperkapitalisme die vakkundig afgeknipt? Een interview over het wezen van het keizerlijk China, de omgang van de Chinezen met hun keizerlijke geschiedenis en de doorwerking van het keizerlijk verleden in het China van nu.
Barend ter Haar (1958) studeerde sinologie in Leiden, China en Japan, was verbonden aan de departementen Sinologie in Leiden (1984-1995) en Heidelberg (1994-2000), en publiceerde onder andere over Chinese religiegeschiedenis. Sinds 2000 bekleedt hij de leerstoel Chinese geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Het Hemels Mandaat is zijn eerste boek in het Nederlands, en verscheen bij Amsterdam University Press.
Interviewer: Henk Looijesteijn
21.00 – Leert het CDA van zijn fouten? Christendemocratische machtswisselingen onder de loep – Discussie met Rien Fraanje en Marcel Metze
In Gepland toeval beschrijven Rien Fraanje en Jouke de Vries hoe Jan-Peter Balkenende in het najaar van 2001 plotsklaps de nieuwe leider werd van het CDA. Ruim een half jaar later was deze ‘Harry Potter’ ook nog eens de minister-president van Nederland. Waarom kwam juist hij bovendrijven uit de machtsstrijd tussen partijvoorzitter Marnix van Rij en fractievoorzitter Jaap de Hoop Scheffer? Was het toeval of niet? Een van de auteurs van het boek, Rien Fraanje, gaat over deze vraag in gesprek met Marcel Metze, die de op het oog ongelukkiger machtsovername van Elco Brinkman begin jaren negentig bestudeerde. Zij zullen zich buigen over de vraag of het CDA heeft geleerd van 1994 en of de opkomst van Balkenende samenhing met de electorale dreun die het CDA voor de kiezen kreeg bij de verkiezingen van 9 juni 2010.
Rien Fraanje (1973) schreef samen met Jouke de Vries het boek Gepland toeval. Hoe Balkenende in het CDA aan de macht kwam. Hij begon zijn carrière als journalist bij de Staatscourant en werkte daarna als adviseur bij Berenschot. Hij combineert zijn baan bij de Raad van Openbaar Bestuur met het fractievoorzitterschap van het CDA in Amsterdam Nieuw-West.
Marcel Metze (1952) is psycholoog en historicus. Hij werkt als onafhankelijk onderzoeker en journalist en is onder meer de biograaf van Anton Philips. In 1995 verscheen van zijn hand het boek De Stranding, waarin hij onderzocht wat er misging toen Elco Brinkman het stokje in het CDA overnam van Ruud Lubbers. Meer over Marcel Metze op metze-research.com
Gespreksleider: Paula van Rooij
