Programma Historisch Café 13 april 2011
20.00 – Koninkrijk vol sloppen – Interview met Auke van der Woud
In Koninkrijk vol sloppen. Achterbuurten en vuil in de negentiende eeuw beschrijft Auke van der Woud een wereld die ver van ons af ligt: grote steden met vervallen, vervuilde wijken waarin het stonk en de bevolking onder erbarmelijke omstandigheden en viezigheid leefde. En dan heeft hij het niet over snel groeiende miljoenensteden in Afrika, Azië of Latijns-Amerika, maar over Nederlandse steden rond 1900. Zo’n miljoen mensen leefden in omstandigheden die onvoorstelbaar zijn voor mensen die leven in tijden van sociale woningbouw en geld voor kracht-, pracht- of Vogelaarwijken. Hoe ontstonden die sloppenwijken? In hoeverre accepteerden de bewoners ervan die situatie, die door snelle groei van steden ontstaan was? Wat voor pogingen van particulieren en overheid waren er om deze ontwikkeling tegen te gaan – en in hoeverre waren die succesvol? Een gesprek met Auke van der Woud.
Auke van der Woud (1947) is als hoogleraar architectuur- en stedenbouwgeschiedenis verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij maakte furore met zijn proefschrift In Het Lege Land (1987), waarin hij de Nederlandse ruimtelijke orde in de eerste helft van de negentiende eeuw schetste. In 2007 verscheen Een nieuwe wereld. Het ontstaan van het moderne Nederland, waarmee hij de Grote Geschiedenis Prijs won, de prijs voor het beste geschiedenisboek van dat jaar. Na het verschijnen van Koninkrijk vol sloppen kreeg Auke van der Woud de Rotterdam-Maaskantprijs 2010, een tweejaarlijkse oeuvreprijs ‘ter bekroning van publicistisch, docerend, wetenschappelijk of stimulerend werk waarmee de culturele betekenis van architectuur, stedenbouw en landschappelijke inrichting verhelderd en versterkt wordt’.
Interviewer: Joop Hopster
21.00 – Mannen van karakter – Interview met Jo Tollebeek
Jo Tollebeek promoveerde in 1989 op De Toga van Fruin, een onderzoek naar de Nederlandse historiografie. Met Mannen van karakter. De wording van de moderne geesteswetenschappen brengt Tollebeek opnieuw een episode in de vaderlandse historiografie in kaart. Ditmaal ligt zijn focus op de personages Jan te Winkel (1847-1927) en Willem Bijvanck (1848-1925), die model staan voor twee benaderingswijzen in de laat-19de-eeuwse geesteswetenschappen. Wiens aanpak wint de strijd in de wetenschappelijke bestudering van de literatuurgeschiedenis? Te Winkel met zijn aan de natuurwetenschappen ontleende – maar gortdroge – classificatie-methode of Bijvanck, die de literair-esthetische kern van zijn onderzoeksobject boven alles intact wilde houden? Jo Tollebeek zal uitsluitsel geven.
Jo Tollebeek (1960) promoveerde in 1989 op De Toga van Fruin en was daarna werkzaam aan de Rijksuniversiteit Groningen. Sinds 1996 is hij verbonden aan de K.U. Leuven, sinds 2003 als hoogleraar. De oorspronkelijke tekst van Mannen van karakter sprak Tollebeek als KB-fellow uit op 24 maart 2011.
Interviewer: Bart van den Bosch