Programma Historisch Café 11 januari 2023
20.00 – Indonesië en de Amsterdamse School. Interview met Melle van Maanen
Golvende daken en ritmische vormen: de Amsterdamse School staat bekend om zijn expressieve vormentaal. Minder bekend is echter dat de stroming is beïnvloed door vormen, ideeën en technieken uit Indonesië, het toenmalige Nederlands-Indië.
In de recent geopende expositie ‘Indonesië en de Amsterdamse School’ laat Museum Het Schip de relatie tussen Indonesië en de architectuur- en kunstbeweging zien. Hoe verwerkten architecten en kunstenaars van de Amsterdamse School Indonesische cultuuruitingen in hun werk? Welke rol speelden Indonesiërs hierin? En hoe keken én kijken zij naar deze invloeden? We gaan in gesprek met Melle van Maanen, curator van deze tentoonstelling, over de Indonesische invloeden op de Amsterdamse School en de verhalen daarachter.
Melle van Maanen studeerde erfgoedstudies aan de Universiteit van Amsterdam en koloniale en wereldgeschiedenis aan de Universiteit Leiden. Momenteel werkt hij als junior curator bij Museum Het Schip. Daarnaast doet hij archiefonderzoek voor verschillende onderzoeksprojecten.
Interviewer: Ella Meng
20.45 – Pauze
21.00 – Column van Tycho
21.05 – Vleesfabrieken: de mondiale geschiedenis van de Nederlandse veehouderij. Interview met Floor Haalboom
Nederland is al jaren de grootste vleesexporteur van de EU en ook onze eigen vleesconsumptie blijft onverminderd hoog. De intensieve veehouderij – ook wel bekend als de bio-industrie – staat steeds meer in het licht van de schadelijke gevolgen voor dier en milieu. 2022 werd in dit opzicht gedomineerd door berichten over grootschalige mestfraude, vogelgriep en natuurlijk het stikstofdebat. En wie kent nog de Q-koorts, mond-en-klauwzeer en BSE uit de jaren ‘90 en ‘00 waarbij mensen ziek werden en waarvoor miljoenen dieren moesten worden geruimd? De bio-industrie, ooit een toonbeeld van modernisering en vooruitgang, wordt steeds meer gezien als probleem. Maar hoe is de intensivering van de Nederlandse veehouderij ooit tot stand gekomen?
Met wetenschapshistorica Floor Haalboom duiken we in deze naoorlogse geschiedenis. Haar onderzoek laat zien dat het optuigen van deze bio-industrie verre van onvermijdelijk was en dat zelfs bedenkers van het systeem al vroeg de mogelijke gevaren erkenden. Waarom kwam de intensieve veehouderij in Nederland dan toch tot stand? Welke partijen en welke belangen speelden een rol? Naast de oorzaken geeft Floor ons ook een inkijk in de wereldwijde gevolgen van deze nationale onderneming, want de geschiedenis van de intensieve Nederlandse veehouderij reikt tot in de binnenlanden van Paraguay, Brazilië en Argentinië.
Floor Haalboom is Universitair Docent Medische Geschiedenis aan de Erasmus Universiteit. Als wetenschapshistorica bestudeert ze de wisselwerking tussen intensieve veehouderij, volksgezondheid en het milieu. Ze promoveerde in 2017 op haar proefschrift Negotiating Zoonoses: Dealings with infectious diseases shared by humans and livestock in the Netherlands (1898-2001) en momenteel doet ze onderzoek naar de wereldwijde gevolgen van de Nederlandse veehouderij in haar Veni-project ‘What does your meat eat? A global environmental history of Dutch livestock feed (1954-2020)’.
Interviewer: Eleá de la Porte