Luister hier de aflevering terug: Aflevering 1: HC 9 september: Niké Wentholt en Thomas Smits
20.00 uur – De politiek van het verleden: Servië, Bulgarije en de EU – interview met Niké Wentholt
Na decennia van onderdrukking kwam er in de jaren negentig een einde aan de autoritaire socialistische regimes van Servië en Bulgarije. Als gevolg daarvan moesten beide landen een politieke transitie ondergaan en hun verleden verwerken. In het geval van Servië kwam daar ook nog de herinnering aan de Joegoslavische oorlogen bij. Tegelijkertijd zocht de Europese Unie toenadering tot beide landen en werd EU-lidmaatschap voor Servië en Bulgarije een mogelijkheid.
In haar proefschrift Overcoming History, becoming European? Politics of the Past and European Union Accession in Bulgaria and Serbia (2019) onderzoekt Niké Wentholt de manier waarop Servië en Bulgarije omgingen met hun verleden en welke rol de EU hierin speelde. Op 9 september zullen wij dan ook met haar in gesprek gaan en stilstaan bij de vraag op welke wijze beide landen een narratief over hun gewelddadige verleden construeerden en hoe dit als politiek middel werd ingezet, zowel door de EU als in de landen zelf. Ook bespreken we de manier waarop de EU niet alleen invloed wilde uitoefenen op de democratisering van deze landen, maar ook op hoe het verleden herinnerd moest worden. Daarmee zullen we niet alleen proberen dit complexe verleden te begrijpen, maar ook de manier waarop dit politiek nog steeds relevant is.
Niké Wentholt promoveerde in 2019 aan de Rijksuniversiteit Groningen. Sindsdien is zij als docent werkzaam aan diezelfde universiteit. Vanaf januari 2021 begint zij als postdoc aan de Universiteit van Humanistiek aan een nieuw onderzoeksproject over ‘recognition claims’ van slachtoffers in vier casussen bij ‘civic courts’ in Nederland.
Interviewer: Anna Teijeiro
20.45 uur – Pauze
21.00 uur – Column
21.05 uur – Geïllustreerde tijdschriften en de revolutie in de beeldcultuur – interview met Thomas Smits
De negentiende eeuw was niet alleen op industrieel en politiek gebied een tijd van revoluties. De opkomst van moderne druktechnieken, openbaar onderwijs en snelle communicatiemiddelen als de telegraaf en het stoomschip maakte het mogelijk om nieuws ongekend snel over de wereld te verspreiden. In het midden van de eeuw zorgden geïllustreerde tijdschriften voor een revolutie in de beeldcultuur. Over de hele wereld konden mensen ongehinderd door taalbarrières kennis nemen van rampen, oorlogen en dramatische gebeurtenissen in de wereldpolitiek. Franse, Britse en Duitse geïllustreerde tijdschriften gelden als toonbeelden van nationalisme, maar tegelijkertijd wisselden ze hun afbeeldingen onderling uit en belandden deze ook in talloze geïllustreerde tijdschriften in andere landen. Hun lezers varieerden van Bretonse boeren tot Russische adellijke meisjes en de sjah van Perzië. Wat voor beeldcultuur ontstond er in de 
geïllustreerde tijdschriften? En hoe nationaal was die eigenlijk?
Thomas Smits is onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Hij promoveerde in 2019 op een onderzoek naar geïllustreerde tijdschriften en de opkomst van een transnationale beeldcultuur. Dit jaar verscheen het daarop gebaseerde boek, The European illustrated press and the emergence of a Transnational visual culture.
Interviewer: Daniël Knegt