Programma Historisch Café 11 mei 2011
20.00 – Heiligen aan de wandel – Interview met Anique de Kruijf
Toen in de tweede helft van de zestiende eeuw de Reformatie vaste grond onder de voeten kreeg in de noordelijke Nederlanden en de katholieke eredienst werd verboden, moest het katholicisme het verborgene in. Priesters en nonnen werden gepensioneerd, verbannen, doken onder of vluchtten. Al behielden zij meestal het leven, de nieuwe kerk had weinig clementie waar het de talloze relieken van heiligen betrof: die stille getuigen van de paapse afgoderij werden zonder pardon vernietigd. Waar mogelijk verduisterde de katholieke geestelijkheid die voor hen zo waardevolle kleinoden, en smokkelden ze de heilige resten veilig uit de buurt van ketterse vandalen. De heiligen doken onder, of gingen aan de wandel – soms werden ze op een dusdanige wijze gered dat de geestelijken spraken van een miraculeuze redding.
Kunsthistoricus Anique de Kruijff (1981) promoveerde onlangs aan de Universiteit van Amsterdam op Miraculeus bewaard. Middeleeuwse Utrechtse relieken op reis: de schat van de oud-katholieke Gertrudiskathedraal, een onderzoek naar zo’n ondergedoken schat: de reliekenschat van de Utrechtse Oud-Katholieke Sint-Gertrudiskathedraal. Ze reconstrueerde de herkomst van de relieken en de wijze waarop zij gered werden en in de Sint-Gertrudis terechtkwamen. Een gesprek over wonderbotten, geestelijke verduisteraars, mirakelse reddingen en verborgen schatten.
Interviewer: Henk Looijesteijn
21.00 – De dagboeken van Joseph Goebbels – Interview met Willem Melching
Joseph Goebbels heeft zijn reputatie van evil genius van het nazi-regime te danken aan zijn baan als minister van Volksaufklärung und Propaganda. Hij zou een briljante propaganda-man geweest zijn, die het Duitse volk tot het einde van de Tweede Wereldoorlog toe had weten te betoveren. Nauwgezet hield hij van 1923 tot april 1945 dagboeken bij – duizenden pagina’s lang. Hierin schreef Goebbels niet alleen veel over propaganda en zijn gesprekken met Hitler, maar ook bijvoorbeeld over Leni Riefenstahl, Mickey Mouse, zijn buitenechtelijke relaties en zijn eigen euforische en onzekere stemmingen.
Afgelopen maand publiceerden Willem Melching en Marcel Stuivenga een selectie van zijn dagboeken uit de jaren 1933-1945 in Nederlandse vertaling onder de titel Joseph Goebbels. Hitlers spindoctor. Wat zeggen deze dagboeken over Joseph Goebbels als propaganda-chef en als persoon? Wat voor inkijkjes bieden ze in het functioneren van de nazi-top? En hoe betrouwbaar zijn deze dagboeken eigenlijk als historische bron? Een gesprek met Willem Melching.
Willem Melching (1954) is als historicus verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en auteur van Van het socialisme, de dingen die voorbij gaan. Een geschiedenis van de DDR. Samen met Marcel Stuivenga publiceerde hij eerder Ooggetuigen van de Eerste Wereldoorlog, Ooggetuigen van de Koude Oorlog en Ooggetuigen van het Derde Rijk. Met Frits Boterman schreef hij De Duitse Phoenix. De geschiedenis van Duitsland in de twintigste eeuw.
Interviewer: Joop Hopster
