Programma Historisch café 14 maart 2018
20.00 uur – 65 jaar watersnoodramp. Gesprek met Willem van der Ham
Vorige maand werd middels een Nationale herdenking in Ouwerkerk stilgestaan bij de grote stormvloed die 65 jaar geleden bijna tweeduizend mensen het leven kostte. Deze inmiddels simpelweg als ‘de watersnoodramp’ bekendstaande gebeurtenis was de dodelijkste stormvloed van de twintigste eeuw en de grootste ramp uit de naoorlogse Nederlandse geschiedenis. Tijdens de nacht van 1 februari 1953 leidde een zware noordwesterstorm tot een keten van dijkdoorbraken in delen van Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant. De daaropvolgende dag zorgde een tweede vloed voor nog meer slachtoffers. Hulp kwam slechts langzaam op gang, ook omdat met het rampgebied nauwelijks communicatie mogelijk was. De impact van de ramp beïnvloedt de Nederlandse omgang met het dreigende water tot op de dag van vandaag.
In Ooggetuigen van de watersnood beschrijft Willem van der Ham hoe de stormvloed huishoudt op het eiland Goeree-Overvlakkee, één van de zwaarst getroffen gebieden. Dit doet hij aan de hand van een groot aantal ooggetuigen. Uit hun berichten blijkt de gebrekkige voorbereiding van de plaatselijke autoriteiten en de miscommunicatie terwijl de ramp zich voltrok, maar ook gevallen van moed, gemeenschapszin en opofferingsgezindheid. Ook besteedt hij aandacht aan de latere herinnering van overlevenden, en aan de berichten die het crisiscentrum in Den Haag wisten te bereiken. Wat verklaart de omvang van de catastrofe van 1953? Is Nederland tegenwoordig beter voorbereid op een dergelijke ramp? En hoe uniek waren de weersomstandigheden? Vanavond gaan we met de auteur in gesprek over de ramp die Nederland blijvend veranderde.
Willem van der Ham (1958) is sociaal-geograaf, waterstaatshistoricus en schrijver. Hij publiceerde onder andere Twee eeuwen Rijkswaterstaat, Hollandse polders en de biografieën van Cornelis Lely en Johan van Veen, grondleggers van de Deltawerken.
Interviewer: Daniel Knegt
20.45 uur – Pauze
21.00 uur – Column Gijs
21.05 uur – In gesprek met historisch pornografe Inger Leemans
Inger Leemans is hoogleraar Cultuurgeschiedenis aan de VU Amsterdam. We praten met haar over de geschiedenis van de pornografie en over lopend onderzoek naar de geschiedenis van emoties. Ook kijken we vooruit naar de tentoonstelling “PornOpapier” die op 21 maart opent in de Koninklijke Bibliotheek.
Leemans studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Utrecht en promoveerde daar in 2002 bij cultuurgeschiedenis op de geschiedenis van pornografie. Haar proefschrift droeg de titel: Het woord is aan de Onderkant, Radicale ideeën in Nederlandse pornografische romans 1670-1700.
Haar onderzoek richt zich op vroegmoderne cultuurgeschiedenis van 1500-1850 met een focus op de geschiedenis van emoties en het lichaam, culturele economie, wetenschapsgeschiedenis en de digital humanities. Op dit moment doet zij onderzoek naar de beurshandel en de culturele verbeelding van financiële crises.
Op dit moment is Inger Leemans bestuurslid van het Huizinga instituut. Daarnaast is zij directeur van ACCESS, Amsterdam Centre for Cross-Disciplinary Emotion and Sensory Studies. Voor meer over Inger Leemans: https://ingerleemans.wordpress.com/
Interviewer: Inger Schaap