Nico van Oranje
door Gijs Sevenhuijsen
Hallo ik ben Gijs, ik ben tekenaar en daarnaast verdien ik mijn brood als archivaris bij de Universiteit van Amsterdam.
Als archivaris heb ik een geheimhoudingsplicht. Ik ga jullie dus ook niets vertellen over mevr. Emilie H., de eerste vrouwelijke hoogleraar in de klassieke archeologie. Een deel van haar archief heb ik vorige week op de zolder van het Allard Pierson Museum bekeken.
Uit dit archief doemt een avontuurlijk leven op vol geheimen. We hebben hier te maken met een zeer verborgen verleden. Dat wil ik hier over Emilie H. nog wel kwijt. Wat jullie niet van mij zullen horen is dat zij in de jaren ‘30 een Franse archeologische expeditie leidde in Turkije. Heel stoer! We hebben het wel altijd over de Turken, maar die Fransen waren ook geen mietjes hoor!
Er zijn verder aanwijzingen dat Emilie H. in de oorlog nauwe contacten onderhield met de Amerikaanse ambassade in Istanbul. Zij spioneerde vermoedelijk voor de Amerikanen, maar die informatie hebben jullie niet van mij. En even voor de goede orde: H. staat niet voor Hari; Emilie was geen familie van Mata.
En ik ga jullie zeker niets vertellen over haar vriendschap met Koningin J.. Deze kwam geregeld even langs in het Allard Pierson Museum toen Emilie H. daar directeur was. Dat was altijd stiekem op een maandagochtend, als het museum voor publiek gesloten was – dat er overigens sowieso nauwelijks kwam.
Een uitdrukkelijk wens van Koningin J. was dat er altijd een fles sherry en een pakje sigaretten voor haar klaar stonden. Inderdaad heel verdacht: J. was zwaar verslaafd en Emilie H. was haar dealer. Deze vertrouwelijke informatie heeft u niet van mij. En voor de goede orde: H. staat niet voor Hoffman, Emilie was geen familie van Greet.
Ik zie u denken: dit is geweldig materiaal voor een biografie! Dit is iets voor Annejet van der Zijl! Of nee, voor Sytse van der Zee, onze gast van vanavond!
Het spijt me Sytse: maar conservator René van B. van het Allard Pierson Museum heeft mij vorige week ingefluisterd dat Jolande Withuis er mee bezig gaat. Pijnlijk.
Nu voel ik me sowieso al ongemakkelijk door de aanwezigheid van Sytse van der Zee. Hij weet namelijk alle verborgen informatie boven te krijgen, zo ook over mij. Daar kwam ik tijdens de kerst achter. Op eerste kerstavond begon ik te lezen in zijn biografie over François van ’t Sant. De daaropvolgende morgen van eerste kerstdag wist ik het zeker: dit boek bevat een sub-tekst, dit boek gaat helemaal niet over Van ’t Sant, maar over mij! Gek van paranoia ben ik de deur niet meer uitgegaan, het werd een zeer eenzame kerst.
Heel subtiel doet Sytse van der Zee uit de doeken dat mijn familie van vaderskant uit Den Helder komt. Sytse van der Zee geeft ook indirect aan dat ik vorige zomer door de Militaire Inlichtingen Dienst benaderd ben om voor hen te komen werken. Hij weet ook dat ik al voor de Russen spioneer. Tijdens mijn dienstverband bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis – een donkerrood bolwerk – werd ik door hen geronseld.
Maar de grootste onthulling is dat Sytse weet dat ik niet Gijs, maar Nico heet!
Nee, ik ben niet Nico Dijkshoorn, maar Nico van Oranje… voluit Nicolaas van Oranje! Ik ben vernoemd naar de laatste tsaar…familie van me.
Ja familie! Sytse van der Zee weet dat ik de oudste zoon van Beatrix ben, en dus de oudere broer van Willy. Nee, onze uiterlijke gelijkenis is niet toevallig. Nikky en Willy, de tsaar en de Kaiser, dat is geen toevallige associatie. Wie mijn echte vader was dat weet hij dan weer niet, en ik ook niet, helaas.
Sytse van der Zee weet niet alleen veel over mijn verleden maar hij zal ook mijn toekomst bepalen: en die zal huiveringwekkend zijn. Sytse van der Zee zal namelijk na het instorten van de markt voor biografieën een musical over mijn leven gaan schrijven, getiteld: “Nico, pion van Oranje!” Met als dieptepunt het kitscherige lied: “Huil niet om mij, oh Holland!”. Ik haat musicals!
Nog erger is dat mijn dekmantel weggenomen wordt en mijn kalme anonieme bestaantje als archivaris voorgoed voorbij zal zijn. Ik word geheel onvrijwillig BN-er, zal moet aanschuiven bij talkshows en sportevenementen, gelegenheden waar ik mogelijk nog meer van gruw dan musicals. Nou Sytse, bedankt!
P.S.: om de privacy van bovengenoemde personen te respecteren zijn alle bovengenoemde namen gefingeerd.
Uitgesproken tijdens het Historisch Café van 13 januari 2016