Programma Historisch Café 12 oktober 2011
20.00 – Jan wie? Jan Wier! – Interview met Vera Hoorens
Een ketterse arts voor de heksenDe Nederlandse arts Jan Wier is een van de meest uitzonderlijke figuren van de zestiende eeuw. Als tegenstander van de heksenvervolging en pleitbezorger van de rechten van gevangenen geldt hij als voorloper van de psychiatrie en als verdediger avant la lettre van de mensenrechten. Daarnaast publiceerde hij op grond van zijn ervaring in de hoogste kringen over zeldzame ziektes, bezeten vrouwenkloosters, seksueel misbruik, Faust en de rattenvanger van Hamelen. Over zijn persoonlijke leven was tot nu toe echter weinig bekend, maar Vera Hoorens schreef zijn biografie.
Voor Een ketterse arts voor de heksen. Jan Wier (1515-1588) bestudeerde Hoorens talloze brieven en zeldzame boeken, ontdekte ze een onbekend werk van Wier, reisde ze in zijn spoor en vond ze uiteindelijk zijn graf in een Duitse kerk. Een gesprek over Jan Wier.
Vera Hoorens (1963) was achtereenvolgens universitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen en universitair hoofddocent aan de Universiteit van Tilburg. Tegenwoordig is ze hoogleraar sociale psychologie aan de Katholieke Universiteit Leuven.
Interviewer: Eleá de la Porte
21.00 – Moorden voor de vijand – Gesprek met Evertjan van Roekel en Inger Schaap
Een gesprek met twee auteurs over Nederlandse moordenaars in dienst van de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Evertjan van Roekel beschrijft in Jongens van Nederland. Nederlandse vrijwilligers in de Waffen-SS op basis van hun eigen dagboeken hoe Nederlandse Waffen-SS’ers deelnamen aan moordpartijen op Joden aan het Oostfront. Hij vond hiervoor bewijzen gevonden in dagboeken, en laat geen spaan heel van de bewering van Nederlandse oostfrontveteranen dat zij slechts gewone soldaten waren.
Dichter bij huis brengt Inger Schaap in haar Sluipmoordenaars. De Silbertanne-moorden in Nederland 1943-1944 de moorden in het kader van de zogenaamde Silbertanne Aktion in kaart. In opdracht van de nazi’s belaagden Nederlandse SS’ers hun landgenoten. De slachtoffers werden zonder waarschuwing thuis neergeschoten, vaak voor de ogen van hun familieleden. Deze mysterieuze reeks sluipmoorden kostte aan zeker 45 mensen het leven. Een gesprek met Evertjan van Roekel en Inger Schaap.
Evertjan van Roekel (1977) studeerde rechten in Utrecht en volgde daarna een master geschiedenis (Holocaust- en Genocidestudies) aan de Universiteit van Amsterdam. In 2009 studeerde hij cum laude af op een scriptie over Nederlanders in de Waffen-SS. Dit vormde hij om tot een artikel in Historisch Nieuwsblad (februari 2010), dat de basis zou zijn voor Jongens van Nederland.
Inger Schaap (1984) studeerde cum laude af in Holocaust- en Genocidestudies aan de Universiteit van Amsterdam. Sluipmoordenaars is haar eerste boek.
Gespreksleiding: Joop Hopster