Programma Historisch Café
20.00 – De Nederlandse Leni Riefenstahl. Luuk Bouwman over De Propagandist
De Haagse filmmaker Jan Teunissen (1898-1975) was tijdens de Tweede Wereldoorlog het hoofd van de filmdienst van de NSB en de leider van het Filmgilde van de Nederlandse Kultuurkamer. Deze Nederlandse Leni Riefenstahl noemde zichzelf liever de Nederlandse ‘filmtsaar’. In ieder geval was hij tijdens de oorlog de machtigste man in de Nederlandse filmindustrie. Hij maakte een groot aantal propagandafilms die in alle Nederlandse bioscopen vertoond werden. Was dat uit liefde voor film of uit idealisme?
In zijn nieuwe film De Propagandist onderzoekt filmmaker Luuk Bouwman deze vraag aan de hand van onbekend interviewmateriaal, foto’s, dagboekfragmenten, brieven en films. De onbekende geschiedenis van Jan Teunissen en de manipulatieve kracht van film worden hierin ontleed. Op 14 mei komt Luuk Bouwman in het Historisch Café vertellen over zijn documentaire.
Luuk Bouwman is documentairemaker. Hij maakte eerder onder andere Allen tegen allen (2019) over de opkomst van fascisme in Nederland.
Interviewer: Laura Lubbers
21.00 – Column van Tycho
21.05 – Kneecap en de Keltische comeback. Taal, identiteit en Ierse hiphop als cultureel verzet
Kneecap was vorig jaar de eerste Ierstalige film ooit die zijn wereldpremière beleefde op het Sundance Film Festival en daar met een prijs vandoor ging. In een mengelmoes van realiteit en fictie toont de film de opkomst van de gelijknamige Ierse hiphopband, die uitsluitend in het Iers rapt. “Een land zonder taal is slechts een halve natie”, zo luiden de eerste Iers Gaelic gesproken woorden in de trailer. De boodschap van de band en de film is meteen duidelijk: het Iers mag nooit vergeten en vervangen worden door het Engels.
Samen met Nike Stam bespreken we deze film in het specifiek, maar voeren we ook een breder gesprek over Keltische taal en cultuur. Waarom is de film Kneecap zo significant? Hoe zit het precies met het Iers vandaag de dag? En wat is een Kelt nou eigenlijk?
Nike Stam is Keltoloog en doceert aan de Universiteit Utrecht. Ze promoveerde op een studie over tweetaligheid in Middeleeuws Ierland. Momenteel doet ze onderzoek naar de invloed van laatmiddeleeuwse kopiisten op de orthografie van vroegmiddeleeuwse teksten.
Interviewer: Gien Gommers