Hoe Tom Hanks Spanje redde

door Thijs van Leeuwen

Normaal staat hier natuurlijk Gijs. Gijs haalde de laatste paar keer herinneringen op uit zijn rijke verleden. Ik ben natuurlijk nog niet zo ver, maar toch ga ik proberen trouw te blijven aan Gijs zijn concept. Hallo ik ben Thijs en ik moet u wat bekennen. Ook ik was een Spanjeganger. Enkele weken geleden stapte ik met een vriend op het vliegtuig naar Tenerife. Als een echte Spanjeganger had ik ook een missie: genieten van een ontspannen zonvakantie aan de voet van een vulkaan, weg van al die moeilijke levensvragen. Dé remedie tegen die op de loer liggende quartlifecrisis. Het liep natuurlijk helemaal anders. Eenmaal in Spanje werd ik meegezogen in een zoektocht naar de essentie van ons bestaan.

Het begon zo veelbelovend: vrolijk stapte ik het vliegtuig in met alle pensionado’s. Ik deelde mijn drop met de dame naast me, die verder verdiept was in patience op haar tablet. Zonder zorgen arriveerden we in het ommuurde resort. De vakantie kon beginnen. ‘s Ochtends kon je net als de bejaarde Britten al meteen aan je eerste pint beginnen. Die kostte één euro tot half zes. Voor de dames was er een kleiner glas. Dat was waarschijnlijk duurder, maar dat stond wel beter. Bewegen was optioneel, want iedereen schoot voorbij in scootmobiels, ook mogelijk in tandemvariant. So far so good. Tevreden legde ik mijn handdoekje neer op het vulkanisch zand en sloot mijn ogen. Links hoorde je Russische dames schateren, rechts hoorde je de talrijke verkopers van kleedjes al aan komen lopen met een good price. Wat een rust.

Ook met de meegenomen lectuur had ik geen enkel risico genomen. In mijn handen had ik de nieuwe Dan Brown: Origin, heet ie. U zult als historisch caféganger vast ontkennen dat u Dan Browns werk inhoudelijk kent. Ik zal uw geheugen even opfrissen, want Brown – van de Da Vinci code, mocht u nog steeds ontkennen- werkt volgens een vast recept: De intelligente professor Tom Hanks – ik bedoel Robert Langdon – moet een mysterie vol symbolen oplossen. Meestal is er een moord gepleegd op iemand die met het mysterie te maken had. Altijd vergezelt een aantrekkelijke vrouw, die een connectie had met het slachtoffer, de professor op avontuur. Geloof het of niet, maar bij Dan Brown ging het mis.

Ik sloeg het boek open en stond al snel versteld. Het verhaal speelde zich af in Spanje. Oké, ik was dan zelf wel op een zonnig oord ter hoogte van de westelijke Sahara, maar toch voelde ik me direct verbonden. En wat bleek: het land was dus diep verdeeld. De jeugd wilde af van dat archaisch aandoende koningshuis, terwijl oudere generaties stiekem terug verlangden naar generaal Franco. En dan het mysterie. Binnen honderd pagina’s werden de diepste vragen des levens mij, die arme lezer, opgedrongen: waar komen we vandaan? En waar gaan we heen?

Het waren de franco-sympathisanten die deze vragen in nevelen gehuld probeerden te houden. Wat een boeven. De pleinen stroomden vol met protesten. Er werd gevochten in kerken. En af en toe werd herhaald hoe slim Tom Hanks was, want dat doet Dan Brown elke bladzijde. Een nieuwe Spaanse burgeroorlog lag op de loer, en het antwoord op onze diepste levensvragen stond op het spel.

Ik keek maar weer eens op uit mijn boek. Best heftig dit. In de verte verkocht iemand watermeloen. Ja maar hallo, ik zat er nu middenin. Naast mij kocht een Britse zestiger vrolijk een nieuw kleedje. Ja maar waar komen we vandaan? Waar gaan we heen? Opeens keek ik niet meer uit naar de flamencodans in het resort vanavond. Of om morgen met alle andere scootmobiels de vulkaan op te karren. Ik wilde antwoorden. En Tom H.. Robert Langdon moest een nieuwe Spaanse burgeroorlog voorkomen.
Dag in, dag uit, opende ik op het strand het boek, het vulkaanzand viel eruit en ik ploeterde weer voort. Dan Brown werkte keurig zijn recept af, op weg naar de oplossing en antwoorden. En daar was dan het slot: Spanje werd verenigd onder een moderne vorst, de grote antwoorden des levens… ja die kwamen. Maar wel antwoorden op het leven geformuleerd door Dan Brown. U denkt nu vast dat er geen betere manier was om me in een quarterlifecrisis te storten, dan aan de hand van de levensantwoorden van Dan Brown. Dat viel alles mee.

Hier komt dan een anticlimax. Ik ga u Browns antwoorden niet verklappen. Daar heb ik geen tijd voor, en ach, ze zijn nog best aardig om zelf te lezen.

Ik klapte het boek dicht en keek op. Mijn ogen kruisten met die van de dame van het vliegtuig, natuurlijk was zij er ook. We knikten naar elkaar. Patience of Dan Brown, op Tenerife volstaan ze beide. Mijn vakantie was toch nog gered.

Hoe ik dan toch tevreden was? Laat ik redelijk zijn: zal elk concreet geformuleerd antwoord op die grote vragen- waar komen we vandaan, waar gaan we heen?- niet altijd een beetje teleurstellen? Stel nou dat Tom Hanks, daar ter plekke op Tenerife, mijn ogen voorgoed had geopend. Stel nou dat Robert Langdon mij een totaalantwoord had geboden? Dan zou dit column wel eens een heel profetische toon kunnen hebben gehad. Dan zou Dan Browns boek misschien maar verboden moeten worden.

Veel plezier met Mein Kampf, Ewout Kieft en Daniël.