- Home
- Agenda
- Karikaturen en columns
- De benen van de koning! (11 maart 2015)
- Tante Des (8 april 2015)
- Voor het nieuws (13 mei 2015)
- Tussen mens en dier (14 oktober 2015)
- Patatje oorlog (11 november 2015)
- Sportgeschiedenis (9 december 2015)
- Nico van Oranje (13 januari 2016)
- Lange tanden (10 februari 2016)
- “Willie nummah 1” (Prijs historische pubquiz 3 juni 2015)
- Een kleine milieugeschiedenis (11 mei 2016)
- Hoe Tom Hanks Spanje redde
- Archief
- Programma 11 januari 2012
- Historisch Café 13 september 2017
- Programma 14 december 2011
- Programma 13 oktober 2011
- Programma 12 oktober 2011
- Programma 14 september 2011
- Programma 9 november 2011
- Programma 22 juni 2011
- Programma 8 juni 2011
- Programma 30 mei 2011
- Programma 11 mei 2011
- Programma 14 december 2011
- Programma 13 april 2011
- Programma 9 maart 2011
- Programma 9 februari 2011
- Programma 26 januari 2011
- Programma 12 januari 2011
- Programma 14 maart 2012
- Programma 8 februari 2012
- Programma 11 april 2012
- Programma 16 mei 2012
- Programma 19 september 2012
- Programma 9 mei 2012
- Programma Historisch Café 10 oktober 2012
- Programma 14 november 2012
- Programma 12 december 2012
- Programma 9 januari 2013
- Programma 13 februari 2013
- Programma 13 maart 2013
- – Programma 8 mei 2013
- – Programma 10 april 2013
- Verslag Pubquiz 12 juni 2013
- – Programma 12 juni 2013
- – Programma 9 oktober 2013
- – Programma 11 september 2013
- – Programma 13 november 2013
- – Programma 6 november 2013 (Extra Historisch Café)
- – Programma 11 december 2013
- – Programma 8 januari 2014
- – Programma 12 februari 2014
- – Programma 12 maart 2014
- – Programma 9 april 2014
- – Programma 14 mei 2014
- Programma 11 juni 2014
- Programma 26 juni 2014
- Programma 10 september 2014
- Programma 8 oktober 2014
- Programma 13 oktober 2014 (extra Historisch Café)
- Programma 25 oktober 2014 (extra Historisch Café)
- Programma 12 november 2014
- Programma 6 november 2014 (Extra Historisch Café)
- Programma 10 december 2014
- Programma 14 januari 2015
- Programma 11 februari 2015
- Programma 26 februari 2015 (extra Historisch Café)
- Programma 28 maart 2015 (Extra Historisch Café)
- Programma 11 maart 2015
- Programma 8 april 2015
- Programma 13 mei 2015
- Programma 3 juni 2015
- Programma 9 september 2015
- Programma 13 januari 2016
- Programma 11 november 2015
- Programma 14 oktober 2015
- Programma 10 februari 2016
- Programma 9 maart 2016
- Programma 14 september 2016
- Programma 13 april 2016
- Programma 11 mei 2016
- Historische Pubquiz 22 juni 2016
- Historische Pubquiz 14 juni 2017
- – Programma 12 oktober 2016
- Programma 9 november 2016
- Programma 14 december 2016
- Programma 11 januari 2017
- Programma 8 februari 2017
- Historisch Café 8 maart 2017
- Historisch Café 12 april 2017
- Historisch Café 10 mei 2017
- Historisch Café 8 november 2017
- Historisch Café 11 oktober 2017
- Historisch Café 13 december 2017
- Historisch café 10 januari 2018
- Historisch café 11 april 2018
- Historisch café 14 maart 2018
- Historisch café 11 april 2018
- Historisch café 14 februari 2018
- Historisch café 9 mei 2018
- Historisch Café Pubquiz 2018
- *Extra* Historisch Café 22 augustus 2018 – Museum Het Schip
- Programma 12 september 2018
- Programma Jubileumeditie 10 oktober 2018
- Programma Historisch café 14 november 2018
- Historisch Café 12 december 2018
- Historisch Café 9 januari 2019
- Historisch Café 13 februari 2019
- Programma 9 december 2015
- Over
- Contact
Programma Historisch Café 8 november 2017
20.00 uur – 100 jaar Oktoberrevolutie – de gebeurtenissen van 7 november 1917 en hun verstrekkende gevolgen wereldwijd

Still uit Sergej Eisensteins ‘Oktober’
Petrograd, 7 november 1917. De bolsjewieken onder leiding van Vladimir Lenin zetten de Voorlopige Regering af en trekken de macht naar zich toe. Was wat bekend is komen te staan als de Oktoberrevolutie een ordinaire staatsgreep? Of hadden deze gebeurtenissen wel degelijk een revolutionair karakter, door de ingrijpende maatregelen die de bolsjewieken hierop volgend doorvoerden? Wat is er precies gebeurd in die maanden, wat ging er aan vooraf en hoe radicaal waren de bolsjewieken? Welke andere partijen speelden een rol in de chaotische situatie voor en na de Revolutie, die uiteindelijk tot een burgeroorlog leidde?
Op deze vragen heeft Gijs Kessler, senior onderzoeker bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, een antwoord. Het 100-jarig jubileum van de Russische Revolutie is daarnaast een uitstekend moment om terug te kijken op de langdurige invloed en nasleep van de gebeurtenissen in oktober 1917. De Revolutie werd niet alleen hét ijkpunt en voorbeeld voor latere sociale en politieke revoluties in de hele wereld, maar kan ook als een indirecte oorzaak van bijvoorbeeld de Europese verzorgingsstaat beschouwd worden.
Ten slotte bespreken wij in het eerste onderdeel van dit Historisch Café ook hoe men in Rusland – of de Sovjet-Unie – zelf in de loop der jaren tegen de Oktoberrevolutie en haar verstrekkende gevolgen aangekeken heeft. Onder Stalin was er misschien wel sprake van een mythologisering – tot uiting gekomen in bijvoorbeeld Sergej Eisensteins film Oktober – in de periode van de glasnost en perestrojka onder Gorbatsjov werd de Revolutie weer heel anders uitgelegd. Ook in hedendaags Rusland is er een dubbelzinnige houding te bespeuren ten aanzien van de erfenis van oktober 1917.
Gijs Kessler is senior onderzoeker aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) en is als zodanig gespecialiseerd in de sociale geschiedenis van Rusland en de Sovjet-Unie. Hij heeft van 2002 tot 2016 in Moskou gewoond en gewerkt voor het IISG en heeft daar lesgegeven in Russische sociale en economische geschiedenis.
Interviewer: Joppe Schaaper
20.45 uur – Pauze
21.00 uur – Column van Gijs
21.05 uur – Artistieke vrijheid en censuur op Cuba sinds de jaren ’80 tot nu

Kunstwerk op de Biennale van Havana in 2015
Vorig seizoen spraken we met Gert Oostindie over de zogenaamde eeuwige Cubaanse revolutie en over één van de vaders van die revolutie, José Marti. Deze keer verdiepen we ons in de geschiedenis van het Cubaanse artistieke leven in de laatste decennia. Artistieke vrijheid is niet het eerste waar aan gedacht wordt met het controlerende regime van de Castro’s in het achterhoofd. Maar de kunsten zijn enorm belangrijk voor de Cubaanse cultuur. De casas las artes (galerieën) en musea zijn overal, net zoals de casas de la trova (muziekpodia). Muziek klinkt daarnaast op elke hoek en uit elke kamer. Veel kunstzinnige instituten zijn echter van de staat, en worden zodoende gecontroleerd. Ook werd het revolutionaire gedachtegoed veelvuldig via muziek en beeld verspreid.
Maar dat is maar één kant van van het verhaal. De Cubaanse artistieke cultuur bouwt immers net zo goed voort op tradities van voor de revolutie, en heeft zich uiteraard ook daarna flink doorontwikkeld. Op Cuba zijn er ondertussen vele particuliere initiatieven te vinden die een veel grotere artistieke vrijheid bieden. Hoe zit het nou met die artistieke vrijheid en censuur op Cuba, na de revolutie en nu? En wat zeggen de muzikale en kunstzinnige uitingen over de Cubaanse maatschappij en gemeenschap? We proberen een aantal boeiende aspecten te bespreken met twee gasten:
Stephanie Noach is kunsthistorica, en promoveert aan de Universiteit van Leiden. Ze is als (gast)curator betrokken geweest bij vele tentoonstellingen op Cuba (waaronder die op de tweejaarlijkse Havana Biennial) en was docent aan de Instituto Superior de Arte in Havana.
Jeffrey Pijpers promoveerde in 2016 aan de Universiteit van Amsterdam op zijn proefschrift Sonic Resistance. Diaspora, Marginality and Censorship in Cuban and Brazilian Popular Music. Hij onderzocht onder andere de muziek van de Cubaanse ‘underground’ sinds de jaren ‘80, en hoe daarin weerstand tegen de censuur en de identiteit van de muzikant is terug te vinden.
Gespreksleider: Nathan van Kleij