Beschrijving van het programma

20.00 – De geheimen van De Telegraaf – Interview met Mariëtte Wolf

In Het geheim van De Telegraaf. Geschiedenis van een krant volgen we de ontwikkeling van een vrijzinnig nieuwsblad voor de Amsterdamse elite tot een behoudende massakrant. De Telegraaf bestaat sinds 1893 en voert sinds haar geboorte op gezette tijden campagne, waarbij soms (een gedeelte van) de waarheid sneuvelt. De krant jaagt altijd op nieuws en heeft veel aandacht voor gewone mensen. Je zou dat het geheim van De Telegraaf kunnen noemen.

Maar de krant van wakker Nederland kent meer geheimen. Ook het feit dat veel gerenommeerde journalisten en schrijvers – onder wie Herman Heijermans – voor de krant schreven, werd weggemoffeld door henzelf of door historici. Mariëtte Wolf kreeg als enige toestemming om de archieven van het dagblad door te spitten. Een gesprek met Mariëtte Wolf over haar proefschrift Het geheim van De Telegraaf. Geschiedenis van een krant.

Mariëtte Wolf (1964) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde en tevens Communicatiewetenschap aan de UvA. Vanaf 1988 was zij conservator en vervolgens directeur van het Persmuseum. In oktober 2009 promoveerde zij bij de afdeling Mediastudies van de UvA op de geschiedenis van de grootste krant van Nederland. Haar proefschrift Het geheim van De Telegraaf. Geschiedenis van een krant verscheen in oktober 2009 bij uitgeverij Boom.

Interviewer: Paula van Rooij

20.45 uur – Pauze

21.00 – 'War on Fear' – Interview met Beatrice de Graaf

Hoe meet je de effectiviteit van terrorismebestrijding? Omdat het vrijwel onmogelijk is om na te gaan hoeveel aanslagen een overheid bijvoorbeeld heeft weten te voorkomen, benadert Beatrice de Graaf deze vraag in Theater van de angst. De strijd tegen terrorisme in Nederland, Duitsland, Italië en Amerika via een omweg. Centraal stelt ze het voornaamste wapen van terroristen: angst. Ze gaat ervan uit dat terroristen met hun daden een 'theater van de angst' willen creëren.

De Graaf gebruikt het begrip 'performative power' om in kaart te brengen hoe goed de overheden in deze vier landen er gedurende de jaren zeventig in slaagden de beeldvorming over het terrorismegevaar bij de eigen burgers te beïnvloeden. Ze gaat na in hoeverre deze regeringen de angst voor terrorisme aanwakkerden of juist wisten te matigen. Waarom lukte dit in Nederland in de jaren zeventig zoveel beter dan in West-Duitsland, Italië of de Verenigde Staten? Een gesprek met Beatrice de Graaf over de effectiviteit van de bestrijding van (angst voor) terrorisme.

Beatrice de Graaf (1976) is verbonden aan het Centrum voor Terrorisme en Contraterrorisme (CTC) van de Campus Den Haag/Universiteit Leiden. Ze studeerde Duitse taal- en letterkunde en Politieke Geschiedenis in Utrecht en Bonn (cum laude). In 2004 promoveerde ze op Over de Muur. De DDR, de Nederlandse kerken en de vredesbeweging. In 2007 publiceerde ze met Isabelle Duyvesteyn Terroristen en hun bestrijders. Vroeger en nu en in januari 2010 verscheen Theater van de angst. De strijd tegen terrorisme in Nederland, Duitsland, Italië en Amerika. Alledrie deze boeken verschenen bij uitgeverij Boom.

Interviewer: Joop Hopster

Lees ook de artikelen "Café tapt geschiedenis" (De Telegraaf vrijdag 12 maart 2010, pdf) en "Het geheim van De Telegraaf" (Spits vrijdag 12 maart 2010, pdf) over deze avond.