Athenaeum Boekhandel is hoofdsponsor van het Historisch Café
Athenaeum Boekhandel is hoofdsponsor van het Historisch Café
Vier huwelijken: met achtereenvolgens een Franse troonpretendent, een Hertog van Brabant, een Engelse troonpretendent en een Zeeuwse edelman. Partij in talloze conflicten: tussen Hoeken en Kabeljauwen, tussen Armagnacs en Bourguignons, tussen de koningen van Frankrijk en Engeland en de Roomskoning, belaagd door een oom en een neef, twee oorlogen, een spectaculaire ontsnapping in mannenkleding en ondertussen een vorstendom dat afkalfde tot een stukje grond rond Gouda. En dat in een tijdsbestek van 35 jaar. Er zijn weinig levens in de geschiedenis van onze delta die meer tot de verbeelding hebben gesproken als dat van Jacoba van Beieren (1401-1436), de laatste gravin van Holland en Henegouwen voor de Bourgondiërs.
Haar biografen konden de verleiding niet weerstaan om haar leven in felle kleuren weer te geven. En altijd in een hoofdrol, bijvoorbeeld als wellustige mannenverleidster of als standvastige Duitse vorstin tegenover malafide Bourgondiërs (lees: Fransen). In Een pion voor een dame. Jacoba van Beieren (1401-1436), de eerste in een serie biografieën van vaderlandse sleutelfiguren van uitgeverij Balans, kiest Antheun Janse voor een gedempter palet om een historische Jacoba te portretteren. We weten immers weinig over de vrouw achter de dame – of moeten we zeggen achter de pion? Janse laat zien dat Jacoba eerder een bijrol speelde en weinig invloed had op haar lot. Is de sleutelrol, die men haar toedicht, wel terecht?
Antheun Janse (1962) is als universitair docent Middeleeuwse Geschiedenis verbonden aan het Instituut voor Geschiedenis van de Universiteit van Leiden. In 1993 promoveerde hij aan deze universiteit op een studie over de Friese oorlog van de graven van Holland rond 1400. Zijn aandachtsgebieden liggen in de Late Middeleeuwen en hij richt zich met name op ridderschap en adeldom (vooral in de Lage Landen), sociaal-politieke en militaire geschiedenis van de Noordelijke Nederlanden (in het bijzonder van het Graafschap Holland) en tenslotte op de historiografie van de Late Middeleeuwen. Momenteel doet hij onderzoek bij het NIAS (Netherlands Institute of Advanced Study in Humanities and Social Sciences) te Wassenaar.
Interviewer: Gijs Sevenhuijsen
Bijbelverhalen en literaire klassiekers kennen we doorgaans niet uit de eerste hand. Verhalen over Reynaert en Robinson Crusoe, maar ook de Bijbelse vertellingen lezen veel mensen voor het eerst in een 'kindvriendelijke' bewerking, die van tijd tot tijd wordt aangepast.
Dit genre van jeugdliteratuur gaat veel verder terug dan de twintigste eeuw en de bewerkingen laten in de loop der eeuwen grote verschillen zien. De onderliggende moraal, het gekozen taalgebruik, het accentueren of juist negeren van gewelddadige passages in het verhaal: een veelvoud van variaties is ontstaan, maar velen zijn inmiddels alweer vergeten.
In een gesprek met Willem van der Meiden en Sanne Parleviet, die in 2009 promoveerden op onderzoeken naar respectievelijk kinderbijbels en literaire klassiekers voor kinderen, gaan we in op deze twee interessante genres en de verschillende visies op het kind die eraan ten grondslag liggen.
Sanne Parlevliet (1977) promoveerde in november 2009 op Meesterwerken met ezelsoren. Bewerkingen van literaire klassiekers voor kinderen 1850-1950. Aan de Rijksuniversiteit Groningen deed ze onderzoek naar Nederlandse jeugdliteratuur in de periode 1850-1950.
Willem van der Meiden (1954) promoveerde in december 2009 op 'Zoo heerlijk eenvoudig'. Geschiedenis van de kinderbijbel in Nederland. Hij studeerde theologie, werkt als journalist en is columnist voor het opinieblad VolZin.
Gespreksleider: Bram Mellink
Het Historisch Café van woensdag 14 april wordt mede mogelijk gemaakt door Athenaeum Boekhandel en Historisch Nieuwsblad.
Athenaeum Boekhandel biedt de mogelijkheid de te bespreken titels aan te schaffen tijdens dit Historisch Café.
Boekentips van Athenaeum Boekhandel:
Historisch Nieuwsblad, ontdek het zelf.
Maak nu geheel vrijblijvend kennis en ontvang gratis twee nummers Historisch Nieuwsblad.