Athenaeum Boekhandel is hoofdsponsor van het Historisch Café
Athenaeum Boekhandel is hoofdsponsor van het Historisch Café
Dit Extra Historisch Café vindt plaats in SPUI25. Toegang is gratis, aanmelden is verplicht.
Het Historisch Café organiseert in samenwerking met het Academisch-Cultureel centrum SPUI25 (Spui 25-27, Amsterdam) en Athenaeum Boekhandel een Extra Historisch Café over de NSB. De toegang is gratis, maar de capaciteit van SPUI25 is beperkt: aanmelden is dan ook noodzakelijk.
Wat was het geheim van het succes van de NSB in de jaren dertig, waar zovele andere partijen faalden? Waarin school de aantrekkingskracht van deze beweging? Wie sloten zich erbij aan, en om welke redenen? Welke mythen over de NSB moeten nog steeds worden doorgeprikt? Deze vragen staan centraal tijdens dit Extra Historisch Café in SPUI 25.
De NSB trok in de jaren dertig veel leden met de belofte dat het gedegenereerde Nederland herboren zou worden als een sterke eenheidsnatie. De aantrekkingskracht van de Beweging bleek tijdelijk en de eenheid die na de Duitse inval uiteindelijk bewerkstelligd werd, was er juist een waarbij de natie zich tégen de NSB verenigde. Om het opmerkelijke succes van de NSB te kunnen verklaren, moet de aantrekkingskracht van het fascisme voor veel Nederlanders in de jaren dertig worden opgehelderd. Waaruit bestond die 'schoonheid van het fascisme'? Welke passies werden er door de NSB gemobiliseerd onder delen van de Nederlandse bevolking en welke mythen inspireerden de vaderlandse nationaal-socialisten?
Bart van der Boom (1964) is verbonden aan de Universiteit Leiden en promoveerde op een studie over Den Haag in de Tweede Wereldoorlog (1995). Verder publiceerde hij Kees van Geelkerken, de rechterhand van Mussert (1990), Atoomgevaar? Dan zeker BB! De geschiedenis van de Bescherming Bevolking (2000) en 'We leven nog'. De stemming in bezet Nederland (2003). Momenteel doet hij onderzoek naar gewone Nederlanders en de Holocaust. Bekijk al zijn publicaties hier.
Interviewer: Bart van der Bosch
In oktober publiceerden Robin te Slaa en Edwin Klijn De NSB. Ontstaan en opkomst van de Nationaal-Socialistische Beweging, 1931-1935. Deze vuistdikke pil (900 pagina's) is nog maar het eerste deel van een voorgenomen drieluik over de gehele geschiedenis van de NSB. In dit eerste deel beschrijven Te Slaa en Klijn de ontstaansgeschiedenis van de NSB, waarbij ze gebruik maakten van alle beschikbare archieven.
De meeste kleine radicale partijen in Nederland tijdens het interbellum verdwenen weer snel, vaak na inmenging van querulanten en politieke dwaallichten (een parallel met het heden?). De NSB van Anton Mussert, opgericht in 1931, was de eerste extreem-rechtse partij die langer standhield. In hoeverre kende de NSB een eigen nationale variant van het fascisme, en in hoeverre viel de NSB ten prooi aan Duitse invloed? Een gesprek over het ontstaan, het succes, de identiteitscrisis, de koerswijziging en het isolement van de NSB in de eerste helft van de jaren dertig.
Robin te Slaa (1969) en Edwin Klijn (1970) zijn beiden als historicus opgeleid aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Van hun hand verschenen eerder verschillende artikelen over links- en rechts-extremisme en de NSB in Nederland.
Interviewer: Joop Hopster
Deze maand verschijnt Hier woont een NSB'er. Nationaal-socialisten in bezet Amsterdam van Josje Damsma en Erik Schumacher. Aan de hand van veel persoonlijke verhalen vertellen ze over het leven van 'gewone' NSB'ers in Amsterdam: over hun enthousiasme voor de NSB, het geweld en de confrontaties op straat, de soms nog goede contacten met buren, de angst voor Bijltjesdag en hun internering. Het boek werpt een heel nieuw licht op de geschiedenis van de NSB: NSB'ers waren veel langer actief en veel gewelddadiger dan tot nu toe aangenomen, zonder dat dit betekende dat ze altijd geïsoleerd stonden in hun buurt.
Josje Damsma (1984) voltooide cum laude de master Politicologie en de Onderzoeksmaster Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Sinds september 2008 is zij als onderzoeker in opleiding verbonden aan de vakgroep Nederlandse Geschiedenis van de Universiteit van Amsterdam en aan het NIOD. Hier werkt zij aan het onderzoek 'Participatie in de Nieuwe Orde. De interne partijcultuur van de Nationaal-Socialistische Beweging (1940-1945)'.
Interviewer: Paula van Rooij
Slotgesprek met Bart van der Boom, Robin te Slaa, Edwin Klijn en Josje Damsma, waarin onze gasten met elkaar discussiëren en de balans opmaken. Het publiek is van harte welkom om vragen te stellen.
Gespreksleiding: Bart van der Bosch
SPUI25 is een academisch-cultureel centrum dat een brug vormt tussen de Universiteit van Amsterdam en de wereld van de culturele praktijk in de breedste zin. Partners van SPUI25 zijn de Universiteit van Amsterdam (Faculteit der Geesteswetenschappen) en de Amsterdamse Universiteits-Vereniging (AUV), bureau Communicatie, Amsterdam University Press (AUP), uitgeverij De Bezige Bij, NWO Geesteswetenschappen, Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en Athenaeum Boekhandel. Mediapartner is NRC Handelsblad. Hoofdbegunstiger is De Nederlandsche Bank.
Toegang is gratis. U dient zich wel van tevoren aan te melden: klik hier. U ontvangt geen bevestiging; u krijgt alleen bericht als de maximumcapaciteit van de zaal bereikt is.
Het Historisch Café van donderdag 8 april wordt mede mogelijk gemaakt door Athenaeum Boekhandel en Historisch Nieuwsblad.
Athenaeum Boekhandel biedt de mogelijkheid de te bespreken titels aan te schaffen tijdens dit Historisch Café.
Boekentips van Athenaeum Boekhandel:
Historisch Nieuwsblad, ontdek het zelf.
Maak nu geheel vrijblijvend kennis en ontvang gratis twee nummers Historisch Nieuwsblad.