Athenaeum Boekhandel is hoofdsponsor van het Historisch Café
Athenaeum Boekhandel is hoofdsponsor van het Historisch Café
Extra Historisch Café met als hoofdgast Anthony Grafton, hoogleraar aan Princeton University, internationaal vermaard geleerde, specialist op het gebied van de Renaissance, met een belangstelling die reikt van de oudheid tot heden.
De wereld van de geleerdheid verandert snel. Nog niet zo lang geleden moest men om een boek in te kijken naar een bibliotheek en daar in kasten met systeemkaartjes eerst zoeken of een titel er was. Nu kun je niet alleen bibliotheekcatalogi uit de hele wereld thuis raadplegen, vele klassieke teksten en andere boeken staan gewoon op internet, al dan niet via Google Books verkrijgbaar. Wat is dan de toekomst van het lezen, van boeken en uitgeven? Hoe zal het verder gaan met de grote humanistische, geleerde traditie? Daarover schreef Anthony Grafton in The New Yorker het essay (Future Reading, dat hij uitbreidde tot het ambachtelijk uitgegeven boekje Codex in Crisis (New York, The Crumpled Press, 2008). Het is prachtig dat je achter je laptop in het café op de hoek van alles kunt vinden, betoogt hij, maar als je dieper wilt graven, zul je nog steeds naar de overvolle leeszalen van de grote bibliotheken over de hele wereld moeten.
Tegen de achtergrond van Graftons loopbaan, die diverse boeken over grote Renaissance-geesten en over de geschiedenis van de geschiedschrijving schreef, zullen we zowel het verleden als de toekomst van het boek en van de krant bespreken.
Anthony Grafton (1950), hoogleraar aan Princeton University, is specialist op het gebied van de Renaissance. De geschiedenis van de historiografie heeft zijn bijzondere aandacht. Hij schreef vele fundamentele werken, waaronder een grote studie over Joseph Scaliger, de zestiende-eeuwse geleerde, wiens vierhonderdste sterfdag hij onlangs in Leiden herdacht met een diepgravende en humoristische rede; Grafton is eredoctor van de Universiteit Leiden. Samen met Lisa Jardine publiceerde hij From Humanism to the Humanities. Velen kennen hem van het speelse The Footnote. A Curious History (1997). Zijn essays verschijnen onder meer in The New York Review of Books, The New Republic en The New Yorker.
Interviewer: Jan Dirk Snel
Tot voor kort dachten we met zijn allen dat onze moderne, culturele traditie begon bij het humanisme van Erasmus. De laatste jaren staat, onder invloed van het werk van mensen als Jonathan Israel en de herontdekte Paul Hazard de (radicale) Verlichting ineens centraal. Was er eigenlijk intellectueel leven vóór Spinoza? Hoe zit het met betekenis van de beroemde, internationale Republiek der Letteren, die tussen de zestiende en de achttiende eeuw in Europa bestond? Is die wereld na de befaamde Querelle des Anciens et des Modernes achterhaald of biedt ze juist de basis voor de huidige cultuur? Wat was de doorwerking op geleerdheid, wetenschap, religie? Was die wereld niet veel kosmopolitischer dan die van de nationale culturen van de Verlichting – en daarmee van groot belang voor tijden van mondialisering? Was er ruimte voor mensen die afweken van de normen van de Latijnse christenheid?
Over die Republiek der Letteren, de wereld van de Renaissance-geleerdheid, hoe die in de praktijk functioneerde en wat daaruit voortkwam, gaat Anthony Grafton in gesprek met twee andere kenners, Dirk van Miert en Marika Keblusek.
Marika Keblusek (1965) is verbonden aan de afdeling kunstgeschiedenis van de Universiteit Leiden. Zij promoveerde op Boeken in de hofstad. Haagse boekcultuur in de Gouden Eeuw (Hilversum 1997), maar schreef ook over de belangstelling voor Japanse kunst en cultuur in de negentiende eeuw. Haar belangstelling gaat uit naar de geschiedenis van het verzamelen en van verzamelingen in de vroegmoderne tijd, naar hoe cultuurgoederen werden verhandeld en verspreid.
Dirk van Miert (1974) is als neolatinist verbonden aan het Warburg Institute in Londen. Hij promoveerde op Illuster Onderwijs. Het Amsterdamse Athenaeum in de Gouden Eeuw, 1632-1704 (Amsterdam 2005). Hij doet onderzoek naar Neolatijnse geleerdheid in de vroegmoderne tijd.
Gespreksleiding: Bart van den Bosch
Het Historisch Café van woensdag 25 februari wordt mede mogelijk gemaakt door Athenaeum Boekhandel (www.athenaeum.nl). Athenaeum Boekhandel biedt de mogelijkheid de te bespreken titels aan te schaffen tijdens dit Historisch Café.
Boekentips van Athenaeum Boekhandel: