Thema-avond naar aanleiding van het verschijnen van Barbarij en beschaving. Een geschiedenis van Europa in onze tijd door Bernard Wasserstein. Meer over het boek op de website van Uitgeverij Nieuw Amsterdam.
het Europa van twintigste eeuw gingen de meest barbaarse praktijken bijna hand in hand met de verwezenlijking van beschaafde idealen. Deze twee extremen vormen de leidraad van het meer dan negen honderd bladzijden tellende standaardwerk waarin Bernard Wasserstein de geschiedenis van een continent beschrijft dat het grootste deel van de eeuw geen eenheid vormde.
Het was een eeuw van uitersten: van wreedheid en gevoeligheid, van technologische vooruitgang en vervuiling van het milieu, van autoritaire repressie en een herlevend individualisme. Het was een eeuw vol collectief geweld en brute ideologieën, waarin etnische minderheden soms uitgemoord werden, maar soms ook eindelijk hun rechten verkregen. Het was een tijd waarin het dagelijkse leven van veel mensen met stappen vooruit ging, waarin de positie van vrouwen en homoseksuelen verbeterde, de meeste mensen eindelijk leerden lezen en de cultuur met de opkomst van film, televisie en populaire muziek drastisch veranderde.
Barbarij en beschaving gingen samen op; het ene heeft volgens Wasserstein niet over het andere gezegevierd.
Bernard Wasserstein (1948) studeerde aan Balliol and Nuffield Colleges, Oxford. Hij doceerde in Sheffield, Oxford, Glasgow en aan Brandeis University (Massachusetts) en de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem. Sinds 2003 is hij hoogleraar geschiedenis aan de University of Chicago. Wasserstein heeft talrijke boeken op zijn naam staan, waaronder Vanishing Diaspora, over joden in het naoorlogse Europa. Barbarism and Civilization. A History of Europe in Our Time verscheen vorig jaar bij Oxford University Press; de Nederlandse vertaling Barbarij en beschaving. Een geschiedenis van Europa in onze tijd verschijnt bij uitgeverij Nieuw-Amsterdam.
Interviewer: Jan Dirk Snel
Wat is nu de betekenis van Wassersteins visie op de Europese geschiedenis? Hoe verhouden barbarisme en beschaving zich nu systematisch tot elkaar? En was die verhouding in het twintigste-eeuwse Europa significant anders dan in andere continenten of in andere tijdvakken?
Wat is het verschil tussen Wassersteins visie op Europa met die van historici die ook een geschiedenis van het continent in de afgelopen eeuw schreven, zoals Mark Mazower en Richard Vinen?
Over dergelijke vragen zal het gesprek verder gaan met enkele andere historici.
James Kennedy (1963) is hoogleraar geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Binnenkort verschijnen twee nieuwe boeken van zijn hand: Bezielende verbanden (Bert Bakker) en De toekomst van orthodox protestanten in Nederland (Boekencentrum).
André Gerrits (1958) is als hoofddocent Oost-Europese geschiedenis verbonden aan de opleiding Europese Studies van de Universiteit van Amsterdam. Hij is ook voorzitter van de Alfred Mozer Stichting. Hij promoveerde op The Failure of Authoritarian Change. Reform, Opposition and Geo-Politics in Poland in the 1980s (Darthmouth 1990). Zijn laatste boek is Democratie door interventie. De nieuwe White Man's Burden (Amsterdam 2006).
Lees voor de voorpret alvast de recensie van James Kennedy over Barbarij en beschaving.
Gespreksleiding: Bart van den Bosch
Het Historisch Café van woensdag 22 oktober wordt mede mogelijk gemaakt door uitgeverij Nieuw Amsterdam (www.nieuwamsterdam.nl) en Athenaeum Boekhandel (www.athenaeum.nl).