Archief - HC woensdag 12 maart 2008

Beschrijving van het programma

20.00 – De drie beste boeken over Nederlandse componisten – Column door Jurjen Vis

In onze serie "de drie beste boeken van.." deze keer het oordeel van Jurjen Vis. Hij bespreekt de drie beste biografieen van Nederlandse componisten.

Jurjen Vis (1958) is historicus, musicoloog en musicus. Hij schreef een groot aantal boeken over thema's uit de Nederlandse kerkgeschiedenis en de zorggeschiedenis (weeskinderen, armen, zieken, bejaarden). Hij is de hoofdauteur van de Geschiedenis van Alkmaar (2007). In oktober promoveerde hij in Utrecht op Gaudeamus. Het leven van Julius Röntgen (1855-1932), componist en musicus (Zwolle, Waanders, 2007). Eerder schreef hij de biografie Silhouetten, over de Amsterdamse componist Leo Smit (1900-1943). Dit jaar verschijnt zijn biografie van de componist Jacques Beers (1902-1947), gevolgd door de geschiedenis van het Roomsch-Catholyk Oude Armen Kantoor te Amsterdam, onder de titel Het mooie, het goede en het ware.

20.15 – Joop den Uyl. Dromer en doordouwer – Interview met Anet Bleich

Met Joop den Uyl 1919-1987. Dromer en doordouwer schreef Anet Bleich een biografie van wellicht de meest veelbesproken Nederlandse premier ooit. Ze schetst een genuanceerd beeld van Joop (zoals ze hem steevast noemt), maar de voorpagina’s haalden alleen de episodes over de Northrop-affaire en de vooroorlogse tijdelijke interesse van Joop in rechtse/fascistische ideologieën. Reden genoeg dus om ‘de hele Joop’ te bespreken met zijn biografe Anet Bleich.

Bleich beschrijft de ontwikkeling van Joops denken en zijn handelen aan de hand van getuigenissen van talloze familieleden, vrienden, collega’s en critici, en maakte dankbaar gebruik van Joops omvangrijke archief. De tobberige, met het gereformeerde geloof worstelende jonge Joop zien we transformeren tot politicus, minister en premier – en uiteindelijk tot teleurgesteld man vanwege het kabinet dat er nooit kwam: het tweede kabinet-Den Uyl.

Was Joop de drammer waarvoor hij vaak versleten is? Was dit ‘meest progressieve kabinet ooit’ echt een kabinet van potverteerders, en welke resultaten behaalde dit kabinet nou eigenlijk? In hoeverre wordt ons beeld van Joop vertroebeld door mythes – en wat ervan is waar?

Anet Bleich is journaliste en en is sinds 1989 in dienst bij de Volkskrant als columniste. Op 21 februari 2008 promoveerde ze op de biografie Joop den Uyl 1919-1987. Dromer en doordouwer. Haar promotor was prof.dr. Piet de Rooij.

21.00 uur – Pauze

21.15 uur – De Nederlandse identiteit: laten de historici het afweten? – Debat met Hans Wansink en Niek van Sas

Waar blijven de Nederlandse historici toch? Die vraag wierpen Willem Velema en Hans Wansink op in het geruchtmakende artikel "Twee hoeraatjes voor ons verlichte vaderland" in het weekblad Opinio 2/1 van 4 januari (kort voorgepubliceerd in de Volkskrant van 22 december 2007). In het debat over de nationale identiteit hebben we de geschiedenis juist nodig, betoogden zij. Zij verzetten zich tegen de ironische benadering van de Nederlandse geschiedenis, die onder historici bon ton is. Vaderlands gevoel kan ook een positieve, vormende kracht zijn, de drager van democratische waarden. De manier waarop historici als Johan Huizinga, Pieter Geyl en Jan en Annie Romein de bronnen van de Nederlandse identiteit aanwezen, vormt voor hen een voorbeeld, maar anders dan deze historici zien Velema en Wansink weinig in de geschiedenis van de Republiek. Voor hen begint het moderne Nederland bij de staatsgrepen van 1798. Het betoog van Velema en Wansink liep vele reacties op, van onder meer Remieg Aerts, Jos de Beus, A.Th. van Deursen, H.W. von der Dunk, Arnold Enklaar, Ido de Haan, Rob Hartmans, James Kennedy, Wiel Kusters, Jan Ramakers, Niek van Sas en Michael Zeeman. Vanavond gaat Hans Wansink in debat met Niek van Sas, die meent dat Nederlandse historici wel degelijk vaderlandse geschiedenis zijn blijven bedrijven en dat het met de "zelfhaat" onder historici wel meevalt. De eerste taak van de historicus is volgens hem op ordenend op te treden.

Hans Wansink (1954) is historicus en redacteur bij de Volkskrant. Hij promoveerde op De erfenis van Fortuyn. De Nederlandse democratie na de opstand van de kiezers (Amsterdam 2004) en schreef onder meer De conservatieve golf (Amsterdam 1996).

Niek van Sas (1950) is hoogleraar geschiedenis na 1750 aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schreef onder meer De metamorfose van Nederland. Van oude orde naar moderniteit (Amsterdam 2004) en samen met Frans Grijzenhout De burger van Delft. Een schilderij van Jan Steen (Amsterdam 2006).

22.00 – Nabomen in café P96

Met dank aan

Het Historisch Café van woensdag 12 maart wordt mede mogelijk gemaakt door Athenaeum Boekhandel (www.athenaeum.nl).

Athenaeum Boekhandel biedt de mogelijkheid de te bespreken titels aan te schaffen tijdens dit Historisch Café.

Naar de archiefindex Naar boven

Karikatuur

Historisch Café 12-03-2008 - karikatuur door Gijs Sevenhuijsen

Naar de archiefindex Naar boven